15 Jun د راتلونکي ننګونو لپاره د کویډ ۱۹ څخه د چمتوالی زده کړه
د کرونا ویروس یا (کویډ Û±Û¹) Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ù†Ø§Ú…Ø§Ù¾Ù‡ راتګ هر Ú…ÙˆÚ© ÛŒÛ Øیران Ú©Ú“Ù„ØŒ او ټوله Ù†Ú“Û ÛŒÛ Ù¾Ù‡ یو بی ساری قرنطین Ú©Û ÙˆØ§Ú†ÙˆÙ„Ù‡. Ø¯ØºÛ Ù†Ú“ÛŒÙˆØ§Ù„ÙŠ Ù†Ù†Ú«ÙˆÙ†Û ØªÙ‡ په کتو سره Ú†Û Ù¾Ù‡ معمولی ډول کار کولو باندي هم اغیز وکړ، AREU د خپل عملی پلان اړوند دوهمه لاره غوره Ú©Ú“Ù‡.Â
دØکومت د ولایتونو د قرنطین او Ù…Øدودیتونو لږولو د Ù¾Ø±ÛŒÚ©Ú“Û Ú…Ø®Ù‡ یوه Ø§ÙˆÙ†Û Ø¯Ù…Ø®Ù‡ØŒ زمونږ دÙتر یوه پریکړه ونیوه Ú†Û Ú˜ÙˆÙ†Ø¯ وژغوري. دغه پریکړه زمونږ Ø¯Ù†Ø¯Û Ø¨Ø§Ù†Ø¯ÙŠ منعکس وه تر Ú…Ùˆ دغه ناروغي نورو ته خپره نشي او روغتیایي ګواښونه راکم Ø´ÛŒ. د Ø¯Û Ù†Ù†Ú«ÙˆÙ†Ú©ÛŒ Øالت په شتون Ú©Û Ø¨ÛŒØ§ هم AREUØŒ یوه Ù†ÙˆÛ Ù„Ø§Ø±Ù‡ غوره Ú©Ú“Ù‡ تر Ú…Ùˆ له لیري څخه کار ÙˆÚ©Ú“ÙŠ او د Ú…ÛŒÚ“Ù†Û Ùعالیتونو ته ادامه ورکړي. بنآء د ډیجیټلي توکو په کار اخیستلو سره دا جوته شوه Ú†Û Ø¯Ø§ یو غوره ټاکنه ده Ú†Û Ù„Ù‡ وخت څخه ÚšÙ‡ ګټه اخیستنه وشي او زمونو په کار او Ùعالیتونو Ú©Û ÚÙ†Ú‰ رانشي.Â
شخصآ زما لپاره، له کوره کار کول یوه Ù†ÙˆÛ ØªØ¬Ø±Ø¨Ù‡ وه او دا نه یواÚÛŒ جوته شوه Ú†Û ØºÙˆØ±Ù‡ اغیز ÛŒÛ Ø¯Ø±Ù„ÙˆØ¯ Ø¨Ù„Ú©Û ØªØ± Ú…Ù†Ú« ÛŒÛ Ø´ÙˆØ®Û Ø§Ùˆ ساعتیري هم وه. د Ø¯Û Ù‚Ø±Ù†Ø·ÛŒÙ† په موده Ú©Û Ù…Ø§ او همکارانو Ù…Û Ø¯Ø§ Ùرصت پیدا Ú©Ú“ تر Ú…Ùˆ پخلنÚÙŠ Ú©Û Ù¾Ø®Ù„ÛŒ ÙˆÚ©Ú“Ùˆ او تر Ú…Ù†Ú« ÛŒÛ Ø¨Ø§Øº او Ø¨Ø§ØºØ¯Ø§Ø±Û ØªÙ‡ مخه Ú©Ú“Ùˆ. همدارنګه همکارانو د WhatsApp ګروپ له لیاري د خپلو پخلیو انÚورونو شریکول پیل Ú©Ú“Ù„. هغه Ú…Ù‡ Ú†Û Ù¾Ù‡ Ø¯Û Ù…ÙˆØ¯Ù‡ Ú©Û Ù…Ø§ØªÙ‡ ډیر خوند راکوي هغه دا Ú†Û Ú©Ù„Ù‡ زه په Ú˜ÙˆÙ†Ø¯Û Ø¨Ú¼Ù‡ ØºÙˆÙ†Ú‰Û ÛŒØ§ هم د ورÚÛ Ø¯ وخت څخه دمخه خپل کار خلاص Ú©Ú“Ù…ØŒ نو زما مور او پلار بیا په یوه ښکلي انداز Ú©Û Ø±Ø§ØªÙ‡ داسی ÙˆØ§ÛŒÛ Ø› نن له دÙتره ډیره وختي Ø±Ø§ØºÙ„Û Ø²Ù…Ø§ خیال Ú†Û Ø¯ ټراÙیکو Ú«Ú¼Ù‡ Ú«ÙˆÚ¼Ù‡ به نه وه؛ او کله Ú†Û Ø²Ù‡ وروسته پاڅم نو بیا ÙˆØ§ÛŒÛ Ú†Û Ø› نن د دÙتر درباندي ناوخته شوه؛. ما یوه لاره وموندله Ú†Û ÚšÙ‡ کار کوي، هغه د شپي لخوا په چوپتیا Ú©Û Ú©Ø§Ø±Ú©ÙˆÙ„ دي او بل دا Ú†Û Ø¯ شپي لخوا بریښنا هم لرو او دا ماته د لا ډیر کار او وخت اسانتیا چمتو کوي تر Ú…Ùˆ د کور په کارونو Ú©Û Ù‡Ù… برخه واخلم.Â
مګر، قرنطین په ټولنه Ú©Û Ø¯ ټولو لپاره یو شان ندی، او هر Ú…ÙˆÚ© نه Ø´ÛŒ کولاي Ú†Û Ø¯ خپل Úان Ø¯Ø³Ø§ØªÙ†Û Ù„Ù¾Ø§Ø±Ù‡ د Ø¹Ø§Ù…Û Ø±ÙˆØºØªÛŒØ§ وزارت او د نړیوال Ø±ÙˆØºÛŒØªØ§ÛŒÛ Ø³Ø§Ø²Ù…Ø§Ù† سپارښتني هغه شان په Úان پلي Ú©Ú“ÙŠØŒ څرنګه Ú†ÛÂ Ø³Ù¾Ø§Ø±ÚšØªÙ†Û ÛŒÛ Ø´ÙˆÙŠ دي. بعضی کیداشی په مارکیټ Ú©Û Ø¯ کار د نشتون له امله یا د ورÚني مزدوري څخه رنÚیږي او بعضی نور کیداشي Ú†Û Ø¯ طالبانو او دولت تر Ù…Ù†Ú Ø¯Ø§Ø®ØªÙ„Ø§Ùاتو له امله نشي کولای Ú†Û Ù¾Ù‡ Úان ÛŒÛ Ù¾Ù„ÙŠ Ú©Ú“ÙŠ. همدارنګه د سرØدونو د تړلو له امله د غذایي موادو کمښت د هیواد په مارکیټونو Ú©ÛŒ د Ø±ÙˆØ§Ù†Û Ù†Ù†Ú«ÙˆÙ†Û Ø¨Ø§Ø¹Ø« شوي. د نړیوال خوراکي پروګرام د مارکیټ د Ø³Ø±ÙˆÛ Ù¾Ø± اساس اوس مهال، د خوراکي توکو د تولید بیه له Û±Û´ مارچ تر Û´ د Ù…ÛŒ میاشتی پوري Û±ÛµÙª پورته شوی. د Ø¯Û Ù¼ÙˆÙ„Ùˆ تر Ú…Ù†Ú«ØŒ Øکومت، مدني Ù¼ÙˆÙ„Ù†Û Ø§Ùˆ په انÙرادي توګه د خیریه بنسټونو او کړنو له لیاري Ù…Ø±Ø³ØªÛ ÙˆØ´ÙˆÙŠ Ú†Û Ù„Ù‡ یوه آنده د غریبو او اړینو ÙˆÚ«Ú“Ùˆ سره د خوراکي مرسته کول ÚšÙ‡ شوه له بل پلوه، په لویه Ú©Ú†Ù‡ راټولیدل په یو Ù…Øدود Úای Ú©Û Ù‡Ù… کولای Ø´ÛŒ Ú†Û Ø¯ کرونا ویروس یا (کویډ Û±Û¹)ØŒ د خپریدو د Ù†Ù†Ú«ÙˆÙ†Û ÛŒÙˆ بی ساري ګواښ واوسیږي.Â
بله ننګونکي موضوع Ú†Û Ù†Ù‡ باید نالیدلي ÙˆÚ«Ú¼Ù„ شي هغه د ویروس په اړه عامه پوهاوی دی. دا Ú†Û Ù¾Ù‡ ډیری ولایتونو Ú©Û Ø¢Ù…Ù† نشته او د طالبانو بریدونو هم زور اخیستي نو دا هم د دی لامل شوی Ú†Û Ø¯ عامه پوهاوی په کړنو Ú©Û Ø³ØªÙˆÙ†Ø²ÙŠ راولاړي Ú©Ú“ÙŠ. له بل پلوه په لیري پرتو سیمو Ú©Û Ø¨Ø±ÛŒÚšÙ†Ø§ ته Ú©Ù… لاسرسی، تلویزیون او Øتا راډیو ته هم Ú©Ù… لاسرسی په لویه Ú©Ú†Ù‡ د دولت او نورو بنسیټونو د عامه پوهاوي Ú©Ú“Ù†Û Ù…Øدودي Ú©Ú“ÙŠ دي او اندیښنه ÛŒÛ ÙˆØ±Ø²ÛŒØ§ØªÙ‡ Ú©Ú“ÛŒ ده. بدبختانه Ú†Û Ø²Ù…ÙˆÙ†Ú– بعضی Úوانان د ویروس څخه د ÚšÙ‡ پوهیدو په صورت Ú©Û Ù‡Ù… قرنطین ته د یوه Ùرصت په سترګه ګوري او خپلو دوستانو کره تګ راتګ Ú©ÙˆÛŒ او میلی کوي. باید ووایم Ú†Û Ø¯ ښوونÚیواو پوهنتونونو تړل په دي قرنطین Ú©Û Ø§Ùˆ انټرنیټ ته د نه لاسرسی په صورت Ú©ÛØŒ کمپیوټرونه او بریښنا پایله ورکړي Ú†Û ØªØ± Ú…Ùˆ ډیری زده کوونکي په کور پاتي Ø´ÛŒ خو Ø¯ÙˆÛ Ø¯ تقسیم الاوقات اړوند خپلو درسونو ته ادامه نه ورکوی.Â
د Ø¯Û Ù¾ÙˆØ±ØªÙ‡ ټولو موضوعاتو په شتون Ú©ÛØŒ زمونږ بااعتماده څیړنیز Ùعالیتونو، د AREU کارڅیړونکو خپلو کارونو ته ادامه ورکړه له شریکانو سره ÛŒÛ Ø§Ú“ÛŒÚ©Û Ù†ÛŒÙˆÙ„ÛŒ Ù…Ø±Ú©Û ÛŒÛ Ú©Ú“ÙŠ او ÙˆÚ«Ú“Ùˆ سره ÛŒÛ Ù¼Ù„ÛŒÙÙˆÙ†Û Ø§Ùˆ ډیجیټلي Ø§Ú“ÛŒÚ©Û ÙˆÙ†ÛŒÙˆÙ„ÙŠ Ù„Ú©Ù‡ ویډیویي ټلیÙون او د غونډو لپاره راټولیدنه.
مونږ د Ø¯ØºÛ Ø´ØªÙ‡ Ø®Ù¾Ù„Û Ø´Ø¨Ú©Û Ù„Ù‡ طریقه وکولای شول Ú†Û Ø¯ Ú…ÛŒÚ“Ù†Û Ø¯ موخو لپاره ÙˆÚ«Ú“Ùˆ ته ورسیږو. زمونږ Ú…Ø§Ø±Ù†Û Ø§Ùˆ ØºÙˆÙ†Ú‰Û Ù„Ù‡ بسپنه ورکونکو سره د ډیجیټلی Ø§Ú“ÛŒÚ©Û Ù„Ù‡ طریقه کیدلي Ù„Ú©Ù‡: SkypeØŒ Blue Jeans او Zoom.Â
همدارنګه دلته یوه بله ننګونه یا ستونزه Ú†Û Ù‡ØºÙ‡ د ساعتونو Ùرق دی او په همدي ډول د اړیکو نیولو موضوعات او د بریښنا تګ راتګ (البته دا په اÙغانستان Ú©Û Ø¯ همکارانو لپاره). د دي ټولو ستونزو په شتون Ú©ÛØŒ زما همکارانو د ورته سپارل شویو دندو په سر ته رسولو Ú©Û Ø§Ù†Ø¹Ø·Ø§Ù Ù¾Ø°ÛŒØ±ÙŠØŒ نرمښت او ټول هغه د کار مسلکي اړخونه ÛŒÛ Ù¾Ù‡ آند Ú©Û Ù†ÛŒÙˆÙ„ÙŠ دي. اګر Ú©Ù‡ د امنیتی او Ø±ÙˆØºØªÛŒØ§ÛŒÛ Ù†Ù†Ú«ÙˆÙ†Ùˆ سره د مخ کیدو ډیروالی لا پسي ÙˆÚنډول شو، مونږ اوس هم ژمن یو Ú†Û Ø®Ù¾Ù„ کار ته د تقسیم الاوقات او پلان اړوند ادامه ورکړو او د پرمختیا زده Ú©Ú“ÙŠ کلتور ته پراختیا ورکړو.Â
د موازي ډیجیټل معلوماتو ټولګه Ú©ÛØŒ زموږ څیړونکي ډیری پاملرنه د Ú…ÛŒÚ“Ù†Û Ù¾Ù‡ دي لاندي برخو Ú©Û Ú©ÙˆÙŠ Ú†Û Ø¯Ø§ مستقیمآ د Úواب ویونکو سره یا هم له شریکباڼو سره اړیکه نلري: ادبی بیا کتنه، د توکو ÚšÙ‡ والي، د خپلو آندونو شریکول د ټلیÙون، Ú†Ù¼ او اوټلاین له لیاري او عمده او اساسی Ù†Ù‚Ø·Û Ø¯ یو Ùایل په Ø´Ú©Ù„ د سیستم له لیاری سره شریکوو. او دا به موږ ته بشپړه واک راکړي تر Ú…Ùˆ د Ùزیکي کار یا کړنو لپاره کله Ú†Û Øالت بیرته ÚšÙ‡ والي ومومي بشپړ چمتوالی ولرو، او خپل Ùعالیتونه بیا د همغه Úایه پیل Ú©Ú“Ùˆ.Â
په ټوله Ú©Û Ù‚Ø±Ù†Ø·ÛŒÙ† او له لیري پرتو سیمو څخه کار کول موږ ته دا Ùرصت راکړ Ú†Û Ø¨ÛŒØ§ د خپلو کورنیو سره او دوستانو سره په اړیکه Ú©Û Ø´Ùˆ او د آرامتیا ساه یا Ù†Ùس وباسو. همدارنګه Ø¯ØºÛ Ù†Ù†Ú«ÙˆÙ†Û Ø³Ø±Ù‡ ÙˆÚ«Ú“ÛŒ وپوهیدل Ú†Û Ù¼ÙˆÙ„Ù†ÛŒØ²Ù‡ Ø±Ø³Ù†Û Ø§Ùˆ Ù†ÙˆÛ Ù¼ÛŒÚ©Ù†Ø§Ù„ÙˆÚ˜ÙŠ څومره Ú©Ù¼Û Ù„Ø±ÙŠ او په سختو شرایطو Ú©Û Ù„Ù‡ دي څخه ګټه اخیستنه یوه غوره لاره ده.Â
په پایله Ú©ÛØŒ Úای لري Ú†Û Ø¯ AREUØŒ د عملیاتي ټیم څخه مننه وشی Ú†Û Ø¯ لیري پرتو سیمو څخه کارکونکو ته د اړتیا ÙˆÚ“ توکي چمتو کول او د امنیت او روغتیا د ننګونو په اړه ÛŒÛ Ú©Ø±Ù‡ معلومات وړاندي کول. همدارنګه، Øتی له دی ټولو ګامونو سره سره Ú†Û Ù…ÙˆÚ– پورته Ú©Ú“ÙŠØŒ دا جوتیږي Ú†Û Ø¯Ø§ ډیره اسانه هم نده Ú†Û Ø¯Ø§Ø³ÙŠ دنده دي تر سره شي. زه هیله منده یم Ú†Û Ø¯ØºÙ‡ زیار او کوښښونه به بي ارزښته نشي او نه یواÚÙŠ Ú†Û Ø¯Ø§ به د کویډ Û±Û¹ Ù†Ø§Ø±ÙˆØºÛ Ú«ÙˆØ§Úš راکمیدو Ú©Û Ø¯ ملت په ساتلو Ú©Û Ù…Ø±Ø³ØªÙ‡ ÙˆÚ©Ú“ÙŠ بلکه د څیړنیزو کړنو په سرته رسولو Ú©Û Ø¨Ù‡ د ÙØ§ØµÙ„Û Ø§Ùˆ تم کیدو مخه هم ونیسي.Â
شهلا “ متینâ€Â
د Ú…ÛŒÚ“Ù†Û Ù…Ø¯ÛŒØ±Ù‡