په افغانستان کې ګڼ اړخیز بحرانونه او ځوانان

افغانستان په ۲۰۲۱ز کال کې له داسې یو فوق العاده حالت سره مخ شو، چې په بېلا بېلو برخو کې د خلکو پر ژوند د سختې جګړې او کوېډ -۱۹ نړیوالې وبا د اغېزو ترڅنګ د اقلیمي بدلونونو له وجې د پرمخ زیاتېدونکې او دوامدارې وچکالۍ د اغېزو یوه پېچلې بېلګه په ګوته کوي. د ۲۰۲۱ تر اګست د مخه د هېواد په ټولو ولایتونو کې بې‌ساري جګړې روانې وې. د دې جګړو په ترڅ کې ولسوالۍ، ولایتونه او بالاخره پلازمېنه کابل په تدریجي ډول د اوسنیو سرپرستو چارواکو (طالبانو) لاس ته ولوېدل. په ورته وخت کې د نړۍ بلې هرې برخې په څېر افغانستان هم د کوېډ -۱۹ وبا تر اغېزو لاندې راغی، چې دندو، روغتیایي خدمتونو او د عوایدو بېلا بېلو سرچینو ته یې د خلکو پر لاسرسي اغېزې پرېباسلې. د دې ترڅنګ، د تېرو څلورو کلونو په ترڅ کې دویمې سختې وچکالۍ (IFRC,2021) پر زیات شمېر هغو خلکو اغېزې کړي، چې د عوایدو له پلوه پر کرنه او مالدارۍ  متکي دي. په دې اړه ډېرې کمې څېړنې شوي، چې دغو حالاتو څه ډول په ګډه په افغانستان کې د خلکو پر ژوند او سوکالۍ اغېز کړی. د دې مقالې هڅه دا ده، چې د دې موضوع په اړه تر ډېره بریده پراخ پوهاوی رامنځ ته کړي او د داسې څېړنې په غوړېدا کې مرسته وکړي، چې هم‌مهاله بحرانونه راسپړي.